Key Takeaways

• ใบกำกับภาษีคืออะไร : ใบกำกับภาษีคือเอกสารสำคัญที่ผู้ขายสินค้าหรือบริการที่จดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) ต้องออกให้แก่ผู้ซื้อ เพื่อเป็นหลักฐานการซื้อขายและแสดงจำนวนภาษีที่เรียกเก็บ
• ใครบ้างที่ต้องออกใบกำกับภาษี : ผู้ประกอบการที่มีรายได้จากการขายสินค้าหรือบริการเกิน 1.8 ล้านบาทต่อปี มีหน้าที่ต้องจดทะเบียน VAT และออกใบกำกับภาษี
• ประเภทของใบกำกับภาษี : ใบกำกับภาษีมี 7 ประเภท แต่ที่ใช้บ่อยที่สุดคือ ใบกำกับภาษีอย่างย่อ (สำหรับลูกค้ารายย่อย) และ ใบกำกับภาษีเต็มรูปแบบ (สำหรับลูกค้าที่ต้องการนำไปใช้เป็นภาษีซื้อ)
• ใบกำกับภาษีอิเล็กทรอนิกส์ : เป็นรูปแบบใหม่ที่ช่วยลดต้นทุนและเพิ่มความสะดวกในการจัดเก็บและส่งเอกสารให้กับลูกค้า

หลายคนอาจเคยได้ยินคำว่า ใบกำกับภาษี หรือเห็นเอกสารนี้กันมาบ้างแล้ว แต่เคยสงสัยไหมว่ามันคืออะไร มีความสำคัญแค่ไหน และมีกี่ประเภท? พูดง่าย ๆ ก็คือ ใบกำกับภาษี (Tax Invoice) เป็นเอกสารสำคัญที่ใช้เป็นหลักฐานในการซื้อขายสินค้าหรือบริการสำหรับธุรกิจที่จดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) ซึ่งเป็นสิ่งจำเป็นที่ทุกกิจการควรทำความเข้าใจ

ในบทความนี้ เราจะพาคุณไปทำความรู้จักกับ ใบกำกับภาษี อย่างละเอียด ตั้งแต่ความหมาย ความสำคัญ ไปจนถึงประเภทต่าง ๆ และสิ่งที่ต้องมีบนเอกสาร เพื่อให้คุณเข้าใจกระบวนการทางภาษีได้อย่างถูกต้อง

ทำความรู้จักกับใบกำกับภาษี

ใบกำกับภาษี คือเอกสารที่ผู้ประกอบการซึ่งจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) ต้องออกให้แก่ผู้ซื้อสินค้าหรือผู้รับบริการทุกครั้งที่มีการซื้อขาย เพื่อแสดงมูลค่าของสินค้าหรือบริการและจำนวนภาษีมูลค่าเพิ่มที่ถูกเรียกเก็บ ใบกำกับภาษีนี้จึงเป็นหลักฐานสำคัญที่ใช้ในการคำนวณภาษีซื้อและภาษีขาย เพื่อยื่นต่อกรมสรรพากร

นอกจากใบกำกับภาษีแบบกระดาษที่เราคุ้นเคยกันแล้ว ปัจจุบันยังมี ใบกำกับภาษีอิเล็กทรอนิกส์ (e-Tax Invoice) ที่กำลังได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อย ๆ เนื่องจากช่วยลดต้นทุนการจัดทำและจัดเก็บเอกสาร อีกทั้งยังสะดวก รวดเร็ว และปลอดภัยกว่าเดิม โดยประเทศไทยมีระบบการออกใบกำกับภาษีอิเล็กทรอนิกส์หลัก ๆ อยู่ 2 ประเภท ได้แก่ ระบบ e-Tax Invoice & e-Receipt และระบบ e-Tax Invoice by email ที่ออกแบบมาเพื่อรองรับผู้ประกอบการรายเล็กโดยเฉพาะ

ใครบ้างที่ต้องจัดทำใบกำกับภาษี

โดยทั่วไปแล้ว กิจการทั้งในรูปแบบบุคคลธรรมดาและนิติบุคคลที่มีรายได้จากการขายสินค้าหรือให้บริการเกิน 1.8 ล้านบาทต่อปี มีหน้าที่ต้องยื่นขอจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) กับกรมสรรพากรภายใน 30 วันนับจากวันที่รายได้เกินเกณฑ์ดังกล่าว และเมื่อจดทะเบียนแล้ว ผู้ประกอบการจะต้องออก ใบกำกับภาษี ให้กับลูกค้าทุกครั้งที่มีการซื้อขายเกิดขึ้น

ใบกำกับภาษีมีกี่ประเภท?

ตามที่กรมสรรพากรกำหนด ใบกำกับภาษีมีกี่ประเภท คำตอบคือมีทั้งหมด 7 ประเภท แต่ในทางปฏิบัติ 2 ประเภทหลักที่ผู้ประกอบการและผู้บริโภคทั่วไปควรรู้จัก คือ ใบกำกับภาษีอย่างย่อ และ ใบกำกับภาษีเต็มรูปแบบ

1. ใบกำกับภาษีอย่างย่อ (Abbreviated Tax Invoice)

ใบกำกับภาษีอย่างย่อ คือเอกสารที่ออกให้กับลูกค้ารายย่อย โดยส่วนใหญ่จะพบในธุรกิจค้าปลีกที่ขายสินค้าให้กับผู้บริโภคโดยตรง เช่น ร้านสะดวกซื้อ ร้านอาหาร หรือห้างสรรพสินค้า ใบกำกับภาษีอย่างย่อ ไม่จำเป็นต้องมีรายละเอียดครบถ้วนเท่าแบบเต็มรูปแบบ แต่ต้องมีข้อมูลสำคัญดังนี้:

• คำว่า “ใบกำกับภาษีอย่างย่อ”
• ชื่อและเลข 13 หลักของผู้ขาย
• เลขที่ใบกำกับภาษี
• วันที่ออกเอกสาร
• ชื่อหรือรหัสสินค้า
• ราคารวมภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT)
• ข้อความอื่น ๆ ตามที่สรรพากรกำหนด

ข้อควรรู้ : ลูกค้าไม่สามารถนำ ใบกำกับภาษีอย่างย่อ ไปใช้เป็นภาษีซื้อเพื่อขอคืนภาษีได้

2. ใบกำกับภาษีเต็มรูปแบบ (Full Tax Invoice)

ใบกำกับภาษีเต็มรูปแบบ เป็นเอกสารที่ต้องออกเมื่อลูกค้าที่เป็นผู้ประกอบการหรือองค์กรอื่นร้องขอ เพื่อใช้เป็นหลักฐานสำคัญในการคำนวณภาษีซื้อ ใบกำกับภาษีเต็มรูปแบบ มีรายละเอียดที่ครบถ้วนและชัดเจนกว่าแบบย่อมาก ซึ่งประกอบไปด้วย

• คำว่า “ใบกำกับภาษี”
• ชื่อ, ที่อยู่, และเลขประจำตัวผู้เสียภาษีอากรของผู้ขาย
• ชื่อ, ที่อยู่, และเลขประจำตัวผู้เสียภาษีอากรของผู้ซื้อ
• หมายเลขลำดับของใบกำกับภาษีและเล่ม
• ชื่อ, ชนิด, ประเภท, ปริมาณ, และมูลค่าของสินค้าหรือบริการ
• จำนวนภาษีมูลค่าเพิ่มที่คำนวณแยกจากมูลค่าสินค้า
• วัน เดือน ปี ที่ออกเอกสาร

การจัดทำ ใบกำกับภาษีเต็มรูปแบบ จะต้องมีการระบุข้อมูลครบถ้วน และไม่ควรมีการขีดฆ่าหรือแก้ไขใด ๆ บนเอกสาร เพื่อให้มีผลทางกฎหมายอย่างสมบูรณ์

สรุป

ใบกำกับภาษี คือเอกสารสำคัญที่ไม่ใช่แค่กระดาษแสดงราคา แต่เป็นหลักฐานทางภาษีที่มีผลผูกพันทางกฎหมาย การทำความเข้าใจว่า ใบกำกับภาษีคืออะไร และ ใบกำกับภาษีมีกี่ประเภท และมีข้อมูลอะไรที่จำเป็นบ้าง จะช่วยให้ธุรกิจของคุณดำเนินการได้อย่างถูกต้องตามกฎหมาย และสามารถวางแผนภาษีได้อย่างมีประสิทธิภาพ